www.reko.fora.pl

MPi

Hej, znalazłem w Bibliotece UW książkę Kirkora "Pod sztandarami Napoleona". Opisuje kilka epizodów z polskiego udziału w wojnach napoleońskich, m.in. w Hiszpanii (90 stron opisu działań dywizji XW).
Zrobiłem wyciąg i chcę go tu udostępnić. Jeśli komuś wpadnie w ręce ta książka, to niech postara się ją zdobyć za wszelką cenę.

Przpraszam za ewentualne niedociągnięcia techniczne, ale nie jestem najlepszym użytkownikiem komputerów. Jeśli ktoś potrafi to wrzucić na forum w formie załącznika Word, to mu to prześlę na maila i niech to zrobi. Pochrzaniły się głównie zestawienia liczebności pułku z poszczególnych okresów.

"Pułk 7 piechoty Księstwa Warszawskiego powstał w Departamencie Kaliskim w końcu 1806 r., pod koniec stycznia 1807 r. przeszedł pod Grudziądz i brał udział w oblężeniu tego miasta, jak potem w walkach pod Neidenburgiem i Kołami.
Od 6 marca 1807 r. dowodził nim płk Maciej Sobolewski.
Został skierowany do walki w Hiszpanii na żołdzie francuskim.
Lipiec-sierpień 1808 marsz. Davout odbył przegląd wszystkich 3 pułków.
Stan 29 lipca 1808 r.
Oficerowie podoficerowie i szeregowi Razem
65 2465 2530
Zakład utworzono w Łęczycy dla wszystkich pułków (złożony z 4 kompanii).
Sierpień 1808 r. - Wyjście z Polski (Kostrzyn, Frankfurt n/Odrą, Torgau, Lipsk, Erfurt, Moguncja- marsz trwał ok. 5 tygodni). Dalej: Moguncja, Luksemburg, Sedan (dotarł 12 października).

Stan 12 października 1808 r.
Oficerowie podoficerowie i szeregowi Razem
63 1807 1870
(stan był najmniejszy ze wszystkich 3 pułków)
Straty spowodowane pobytem w szpitalach, opóźnieniami w marszu, dezercjami.
Około 250 ludzi to weterani z armii pruskiej. Zgrupowano ich głównie w kompaniach grenadierów.
W Sedanie utworzono dywizję XW i włączono ją do Korpusu Lefebvre’a.
14 października 1808 dotarł przez Paryż do Bajonny. Tam otrzymał broń francuską, jednak w umundurowaniu i wyposażeniu nadal były braki. Następnie przeszedł do Bordeaux (dotarł 13-17 listopada 1808 r.), gdzie dla całej dywizji utworzono zakład. Każdy pułk oddał po jednej kompanii. W Bordeaux uzupełniono również sprzęt.
Dalsza trasa prowadziła przez St. Jean-de-Luz i Irunę.
Stan 26-29 października 1808 r.
Oficerowie podoficerowie i szeregowi Razem
63 1705 1768
(liczba jest mniejsza niż w Sedanie, ale w Bordeaux wydzielono jedną kompanię dla zakładu, więc napłynęło trochę maruderów).
Dalsza trasa: Burgos (tamtejszy komendant chwalił Wyględ i zachowanie Polaków, nie wpłynęły żadne skargi), Aranda, Segovia (tutaj połączono się z Korpusem).

25 grudnia 1808 r. – pierwsza bitwa w Hiszpanii pod Almaraz

Lefebvre narzekał na powolność Polaków, nigdy nie mogli zdążyć na wyznaczone miejsce o wyznaczonym czasie. Mogło to wynikać ze złego dowodzenia dywizją, ale także z braku butów (francuskie były za małe i trzeba było robić specjalne).

9 stycznia 1809 r. – nowym dowódcą 4 korpusu został Jourdan

Stan 5 lutego 1809 r.
Razem z odkomenderowanymi
i w szpitalach
Oficerowie podoficerowie i szeregowi Oficerowie podoficerowie i szeregowi
48 1476 54 1763

W tym czasie razem z 4pp tworzył 1. Brygadę w dywizji.
Stan 1 lipca 1809 r. (po przyjściu uzupełnień)
Oficerowie podoficerowie i szeregowi Razem
57 2067 2214
23 lipca 1809 r. Napoleon wydał rozkaz, żeby zwiększyć liczebność kompanii w pułkach Legii Nadwiślańskiej ze 140 do 200 ludzi i dopiero wtedy uzupełniać pułki Księstwa Warszawskiego. Spowodowało to systematyczne zmniejszanie się liczby żołnierzy w tych pułkach.
28 lipca 1809 r. – bitwa pod Talawerą
11 sierpnia 1809 r. – bitwa pod Almoncid. W bitwie tej zginął dowódca pułku płk Sobolewski, szef batalionu Łuba, kpt Wincenty Wiśniewski oraz 3 poruczników i 2 podporuczników, a także 83 podoficerów i szeregowych. Ponadto ranny został m.in. szef batalionu Gołaszewski.
Straty: oficerowie podoficerowie i szeregowcy Razem
Zabici 8 83 91

Dowódcą pułku został tymczasowo kpt Karpiński, a potem odkomenderowany z 9 pp szef batalionu Grotowski, który dowodził do 12 października 1809 r., kiedy to zastąpił go płk Jakubowski.

10 listopada 1809 r. – potyczka pod Ocana. 7 pp wytrzymał w czworoboku natarcie 3000 kawalerzystów hiszpańskich do czasu pojawienia się własnej jazdy.
19 listopada 1809 r. bitwa pod Ocana
Straty: oficerowie podoficerowie i szeregowcy Razem
Zabici 1 71 72
Ranni 9 164 173

Od 1 stycznia 1810 r. nastąpiła reorganizacja dywizji i 7pp znalazł się w 2. Brygadzie.

Stan 15 stycznia 1810 r.
W pułku odkomenderowani szpital razem
Of. podof. i szer. Of. podof. i szer. Of. podof. i szer. Of. podof. i szer
1 bat. 24 701 - 9 6 164 30 874
2 bat. 26 738 - 6 3 169 29 913
Razem 50 1439 - 15 9 333 59 1787

1 lipca 1810 – zmarł płk Jakubowski i dopiero w grudniu przyszedł nowy dowódca.
Od grudnia 1810 – dowództwo objął Walenty Borowski

Przez kolejny okres pułk przebywał w Andaluzji walcząc z partyzantami. Brak długich przemarszów spowodował, że żołnierze wracali ze szpitali do szeregów. Niemniej jednak pułk ponosił nadal straty w walkach z partyzantami, a dopływ uzupełnień był ograniczony.

Stan 11 maja 1811 r.
W pułku szpital razem
Of. podof. i szer. Of. podof. i szer. Of. podof. i szer
1 bat. 29 750 - 44 29 794
2 bat. 26 768 - 40 26 808
Razem 55 1518 - 84 55 1602

8-10 sierpnia 1811 r. - pułk wziął udział w ofensywie marsz. Soulta na południu Hiszpanii.
10 sierpnia 1811 r. – bitwa pod Baza

W następnym okresie dywizja została pozbawiona dowództwa. Skutkowało to tym, że pułki były dzielone i częściami przydzielane do innych oddziałów.

W październiku 1811 r. – dowództwo objął płk Paweł Tremo
5 stycznia 1812 r. – wydano rozkaz odwołujący Dywizję z Hiszpanii

Stan 16 lutego 1812 r.
W pułku szpital razem
Of. podof. i szer. Of. podof. i szer. Of. podof. i szer
1 bat. 32 640 - 98 29 738
2 bat. 22 735 1 40 23 775
Razem 54 1375 1 138 55 1513

W końcu lutego 1812 r. poszczególne pułki rozpoczęły marsz w kierunku Francji.

9 kwietnia 1812 r. – pułk dał się zaskoczyć hiszpańskim partyzantom w wąwozie Arlabon przy granicy hiszpańsko-francuskiej. Mogło to wynikać z niedoświadczenia płk Tremo w walkach górskich. W czasie walki stracił 95 ludzi, ale zdobył jeden sztandar.

W Bordeaux zlikwidowano zakład, a po przybyciu do Sedanu pułk został wzmocniony artylerią pułkową.

Stan 12 lipca 1812 r.
Of. podof. i szer. Razem
1 bat. 28 547 575
2 bat. 22 541 563
Artyleria 2 68 70
Razem 52 1156 1208

Pułk został początkowo skierowany do Poznania, gdzie miały być przygotowywane trzecie bataliony dla pułków dywizji na kampanię rosyjską. Rozkaz zmieniono i pułk poszedł do Rosji przez Szczecin, Gdańsk i Malbork. Został włączony do 9. Korpusu marsz. Victora. Już w Rosji włączono do pułku uzupełnienia z Poznania, ale zamiast utworzenia trzeciego batalionu, żołnierzy wcielono do dwóch istniejących.

Stan 10 października 1812 r.
W pułku odkomenderowani szpital razem
Of. podof. i szer. Of. podof. i szer. Of. podof. i szer. Of. podof. i szer
43 771 1 46 3 357 47 1174

Pułk nie brał udziału w ofensywnej części kampanii, ale walczył podczas przeprawy przez Berezynę.

29-31 października 1812 r. – bitwa pod Czaśnikami
28 listopada 1812 r. – bitwa pod Studzianką

Po tej bitwie resztki 9. Korpusu przeszły przez most na Berezynie już razem z maruderami.

Resztki pułku wzięły udział w obronie twierdzy Spandau w 1813 r.

18 czerwca 1813 r. ze 120 oficerów i 760 żołnierzy pułków 4, 7 i 9 utworzono zbiorczy dwubatalionowy 4 pp. Został on włączony do korpusu gen. Dąbrowskiego i w jego składzie odbył kampanię jesienną 1813. Następnie został włączony do Legii Nadwiślańskiej i w jej składzie walczył w kampanii wiosennej 1814 r."

Pozdrawiam i czekam na komentarze

Miś

podeślij na mój mail razem ze źródłem - wrzucę na stronę

MPi

poproszę o mail

JOHNY

a jednak walczyli z partyzantami w górach Very Happy

dzięki za bardzo cenne i kompletne źródła, tak jak podejrzewałem głównie maszerowali... i ciągle brakowało sprzętu... trochę mało właśnie na ten temat- jakie mundury kiedy i w jaki stopniu zmiany itp...

Furyer

MPi

Wielkie dzięki za poważne podejście do tematu. W takich chwilach wiesz po co się starasz...

MPi

Przyczynek do umundurowania:
Gabriel Zych "Armia Księstwa Warszawskiego 1807-1812"
"Jeśli idzie o zarządzenia organizacyjne, to były one na ogół szybko i sprężyście wprowadzane w życie, wszelkie natomiast sprawy gospodarcze napotykały poważne opory. (...) Większość żołnierzy miała ruszyć na wojnę (1812 - MPi) w jednym mundurze i w jednej parze butów. Aczkolwiek w magazynach było kilka tysięcy kompletnych sort mundurowych w zapasie, cóż kiedy musiano je wydać rekrutom przeznaczonym na uzupełnienia pułków wracających w Hiszpanii." (s. 247)
Autor powołuje się na źródło
Korespondencja Poniatowskiego, IV, s. 120.
Zwróciły moją uwagę dwie rzeczy.
- Brak trzeciego buta,
- umundurowanie z zapasów uzupełnień dla pułków z Hiszpanii (nie pisze których, więc można domniemywać, że zarówno Legii Nadwiślańskiej, jak i Dywizji XW (4, 7, 9)).
Jak dla mnie jest to informacja popierająca tezę, że p7p wracający z Hiszpanii nie otrzymał mundurów nowego wzoru, bo otrzymały je tylko uzupełnienia (ciekawe tylko w co byli ubrani weterani, którzy w Sedanie powinni zdać mundury, które tam otrzymali w 1808 r., ale to zupełnie inna historia). Reasumując, wg mnie cały czas uprawnione jest twierdzenie, że część ludzi była w nowych, a część w starych mundurach. Kolejną rzeczą przywołaną w książce jest informacja (s. 210), że ze względów praktycznych (terminy używalności posiadanych przez pułki sort były długie, przy czym w magazynach istniały spore zapasy) piechota armii Księstwa była pod względem umundurowania zróżnicowana aż do 1814 r.. Szczerze mówiąc, to jestem sobie w stanie wyobrazić sytuację, kiedy żołnierze nosili mundury wzór 1810 obok mundurów po armii pruskiej, austriackiej.
Proszę o weryfikację mojego toku rozumowania.

Mavnor

'Para' przy butach mogla byc uzyta jako synonim do sortu, takze nie opieralbym na tym teorii o braku trzeciego : p

Miś

Inne pułki XW z tego co pamiętam już w trakcie reformy mundurowej fasowały tylko po 2 buty plus zapasowa podeszwa zamiast trzeciego...

JOHNY

co do butów to interpretacja ciężka bo wzmianka mało jasna... , co do mundurów jestem za rozumowaniem i interpretacją Mpiego w zresztą zawsze byłem Very Happy